Darowizna od rodziców – kiedy i gdzie ją zgłosić?

Darowizna od rodziców – kiedy i gdzie ją zgłosić?

maj 19, 2022

Zgodnie z Ustawą o podatku od spadków i darowizn z dnia 28 lipca 1983 roku, wszystkie darowizny bez wyjątku objęte są stosownym podatkiem. Prawo zakłada jednak pewne zwolnienia przysługujące w poszczególnych grupach podatkowych. Zwolnienia te obejmują między innymi darowizny od rodziców.

Kiedy należy zapłacić podatek od darowizny od rodziców?

Wysokość należnego podatku od darowizny ustala się w zależności od grupy podatkowej, do jakiej przynależy osoba obdarowywana. Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku obdarowywanego do osoby, od której nabywa rzeczy i prawa majątkowe. Do zerowej grupy podatkowej należą:

  • małżonek,
  • zstępni, czyli na przykład syn, córka, wnuki oraz prawnuki,
  • wstępni, czyli na przykład matka, ojciec oraz dziadkowie,
  • rodzeństwo,
  • ojczym i macocha,
  • pasierb i pasierbica,

Nabycie w drodze darowizny pieniędzy lub innych rzeczy przez osobę zaliczoną do zerowej grupy podatkowej jest zwolnione z podatku, jeśli darowizna ma wartość nieprzekraczającą 9637 złotych.

Warto zaznaczyć, iż w sytuacji, gdy darowizna przekazywana jest przez tę samą osobę więcej niż jeden raz, jej wartość ujmowana jest łącznie w okresie 5 lat od pierwszego przekazania. Suma wszystkich otrzymanych w ciągu 5 lat darowizn od jednej osoby stanowi ostateczną podstawę opodatkowania. Przepisy regulujące uiszczanie podatków od darowizny dopuszczają jednak możliwość zwolnienia z podatku także darowizn od rodziców o wartości wyższej niż przytoczona. Wymaga to jednak zgłoszenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego.

Formalności, jakie należy wypełnić w wypadku otrzymania darowizny od rodziców

Darowizna od rodziców, której wartość nie przekracza 9637 złotych, jest zwolniona z podatku i nie wymaga zgłoszenia do organów państwowych. W wypadku otrzymania darowizny o wartości wyższej niż 9637 złotych, w celu zwolnienia z podatku konieczne jest jej zgłoszenie do właściwego miejscu zamieszkania urzędu skarbowego przy pomocy formularza SD-Z2 w terminie 6 miesięcy od jej otrzymania.

■      Formularz SD-Z2

Na formularzu SD-Z2 należy wykazać nadwyżkę darowanej kwoty przekraczającej limit wolny od podatku od spadków i darowizn. W dokumencie trzeba wpisać kwotę, jaka została podarowana przez rodziców oraz dołączyć dowód transakcji w formie potwierdzenia przelewu na konto bankowe lub rachunek prowadzony w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej bądź potwierdzenia przekazu pocztowego.  Jeśli darowizna pochodzi od obojga rodziców, konieczne jest wypełnienie dwóch formularzy SD-Z2 dla każdego z rodziców z osobna oraz wskazanie w każdym z nich połowy przekazanej kwoty. Także w tym wypadku konieczne jest dołączenie dowodu transakcji. Istotne jest także wskazanie na wniosku stopnia pokrewieństwa między stronami, w tym wypadku dziecka i rodziców, gdyż to właśnie od niego zależy zwolnienie z obowiązku podatkowego.

Formularza SD-Z2 nie muszą uzupełniać osoby, które zawarły umowę darowizny w postaci aktu notarialnego również stanowiącej podstawę do zwolnienia z obowiązku podatkowego.

Ile wynosi podatek od darowizny otrzymanej od rodziców?

Zgodnie z artykułem 7. Ustawy o podatku od spadków i darowizn podstawę opodatkowania stanowi czysta wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych, czyli wartość po potrąceniu długów i ciężarów, ustalana według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia oraz cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Dalej podatek oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku według skali określonej w artykule 15. cytowanej ustawy. W wypadku darowizny od rodziców, która nie została objęta zwolnieniem z podatku, wysokość podatku wynosi:

  • 3% w wypadku darowizny o wartości nieprzewyższającej 10 278 złotych,
  • 308 złotych i 30 groszy oraz 5% nadwyżki ponad 10 278 złotych w wypadku darowizny o wartości od 10 278 do 20 556 złotych,
  • 822 złote i 20 groszy oraz 7% nadwyżki ponad 20 556 złotych w wypadku darowizny o wartości przewyższającej 20 556 złotych.

Osoby poszukujące porady prawnej z zakresu prawa podatkowego w Szczecinie, zachęcane są do skorzystania z usług Kancelarii Adwokackiej Węgłowski oferującej bieżące doradztwo związane z różnymi gałęziami prawa.