mar 14, 2023
Alkoholizm jest uzależnieniem trwającym już naprawdę długo w naszym społeczeństwie. Wiele lat walki z nim pozwoliło wypracować szereg sposobów walki z tym nałogiem, które mogą być bardziej lub mniej skuteczne. Dzisiaj porozmawiamy o kopytniku pospolitym – czym właściwie jest, jak działa na organizm i czy jest skuteczny w walce z alkoholizmem.
Czym jest kopytnik pospolity?
Kopytnik to roślina z rodziny kokornakowatych występująca w dużych ilościach zwłaszcza w zacienionych miejscach lasów europejskich i syberyjskich. Jego nazwa wzięła się z jego wyglądu przypominającego kształtem końskie kopyto. Cała roślina jest bardzo rozłożysta i posiada pieprzowy zapach, dlatego łatwo jest ją rozpoznać. Współcześnie kopytnik pełni w głównej mierze funkcje ozdobne w wielu domach, jednak roślinę tę można traktować także jako leczniczy składnik ze względu na jej właściwości.
Jakie właściwości ma kopytnik?
Od starożytności kopytnik był traktowany jako zioło lecznicze w wielu schorzeniach, zwłaszcza przy problemach z kaszlem i gardłem. Roślina ta zawiera bowiem czynne związki farmakologiczne np. garbniki, żywice, azaron itp., które powodują:
- wymioty,
- skuteczne odkrztuszanie,
- silną moczopędność,
- wzmocnienie skurczów serca,
- pobudzenie krążenia krwi,
- oczyszczanie z bakterii, grzybów i wirusów,
- nasilenie miesiączkowania,
- wydzielanie śluzu w przewodzie pokarmowym,
- ulgę przy urazach ciała (okłady).
Ze względu na jej silne działanie i reakcję z innymi związkami stosowano także kopytnik w walce z alkoholizmem, jako jedną z metod wspomagających.
Jak wykorzystywano kopytnik w walce z alkoholizmem?
Stosowanie kopytnika w terapii nałogowej było proste: wsypywano ziele do alkoholu. Kopytnik nieco zmieniał smak alkoholu, ale największe działanie wskazywał po jego wypiciu. Człowiek nietrzeźwy dużo bardziej odczuwał działanie rośliny – czuł mdłości, silne osłabienie, nie mógł przestać wymiotować, miał podrażnione drogi oddechowe, wątrobę, żołądek i oskrzela – dzięki czemu skutecznie zniechęcał się do picia alkoholu, zwłaszcza jeśli nie był świadomy, że podano mu kopytnik.
W dzisiejszych czasach taka forma również jest możliwa, gdyż suszone ziele lub jego kłącza są wykorzystywane w farmakologii i w połączeniu takich leków z alkoholem wywołują podobne nieprzyjemne objawy. Natomiast od tej metody bardzo często się już odchodzi.
Dlaczego rezygnuje się z leczenia kopytnikiem?
Kilkadziesiąt lat temu wykazano, że kopytnik pospolity mimo szeregu właściwości leczniczych jest także bardzo toksyczny dla organizmu. Poziom podrażnienia błon śluzowych i negatywnych skutków dla układu pokarmowego sprawiły, że lekarze nie chcą podawać kopytnika zbyt wielu pacjentom, a już zwłaszcza uzależnionym od alkoholu. Objawy, jakie wywołuje alkohol wśród alkoholików, są już same w sobie bardzo dotkliwe, a kiedy jeszcze wystąpią skutki zażycia kopytnika, to organizm może doznać szoku i nabawić się poważnych konsekwencji zagrażających życiu.
Jakie są skuteczniejsze sposoby w walce z alkoholizmem?
Kopytnik stanowił wcześniej metodę wspomagającą leczenie poprzez zniechęcenie do picia alkoholu. Dzisiaj podobną, ale dużo bezpieczniejszą formą takiego działania stanowi esperal.
To substancja mogąca mieć formę tabletek doustnych lub wszywki podskórnej. Stosuje się go zazwyczaj przez okres roku i w tym czasie zawarty w esperalu disulfiram nie wpływa negatywnie na organizm, chyba że alkoholik sięgnie po trunek. Wtedy występują objawy podobne do zażycia kopytnika, czyli wymioty, zawroty głowy, ból brzucha itd., jednak w przypadku ziela mogą one występować przez cały okres jego zażywania, a w przypadku eperalu tylko po spożyciu.
Pacjenci decydujący się na wszycie esperalu we Wrocławiu zaznaczają, że jest to naprawdę skuteczna metoda wspomagająca, jednak niewystarczająca. Esperal podobnie jak kopytnik same z siebie nie leczą z nałogu – potrzebna jest również psychoterapia, która zmieni sposób myślenia uzależnionego i sprawi, że gdy odstawi on środek wspomagający, to nie będzie miał predyspozycji, by ponownie sięgnąć po alkohol.
Widać więc, że metody leczenia alkoholu zmieniają się z biegiem lat. Dawniej stosowany kopytnik, choć dobrze wspomagał proces leczenia, to dzisiaj jest już szkodliwy dla organizmu i w jego miejsce postawiono esperal. Warto jednak pamiętać, że choć jest to skuteczny środek wspomagający leczenie, to jego skutki uboczne powodują komplikacje zdrowotne i podczas takiej kuracji należy być pod stałą opieką lekarza oraz psychoterapeuty. Tylko wtedy cały proces leczenia będzie owocny, a uzależniony zwiększy swoje szanse na życie w trzeźwości.