kw. 20, 2021
W obliczu doniesień naukowców na temat zmian klimatycznych, na świecie wprowadzane są prawa mające na celu ograniczenie negatywnego wpływu działalności człowieka na środowisko naturalne. Od 2021 roku zmianie uległy także przepisy regulujące budowanie domów mieszkalnych. Na mocy tych zmian każdy nowo wybudowany dom musi spełniać szereg kryteriów pozwalających na uznanie go za dom energooszczędny.
Dom energooszczędny, czyli jaki?
Dom energooszczędny to taki, którego zapotrzebowanie na energię grzewczą nie przekracza 70kWh na metr kwadratowy w skali roku. W wypadku nowoczesnego projektu domu energooszczędnego ta wartość może być niższa – nawet 40 kWh na metr kwadratowy rocznie. Istotnym czynnikiem w trakcie planowania i budowy domu ekologicznego jest wartość energii pierwotnej, czyli energii, jaka jest potrzebna do zaspokojenia potrzeb mieszkańców w stosunku do strat ponoszonych w trakcie jej wytwarzania i przesyłania. O tym, czy dom jest energooszczędny, decydują wykorzystane materiały budowlane, instalacja grzewcza oraz, przede wszystkim, wentylacja mechaniczna z rekuperacją i gruntownym wymiennikiem ciepła.
Rekuperacja i gruntowny wymiennik ciepła – ekologiczny system energooszczędny
Rekuperacja to nazwa mechanicznej wentylacji nawiewowo-wywiewnej umożliwiającej odzyskiwanie ciepła. System ten polega na kontrolowanej wymianie powietrza między wnętrzem budynku a zewnętrzem, w trakcie której wykorzystany jest wymiennik ciepła służący odzyskiwaniu ciepła z powietrza przed jego usunięciem. Wymiennik umożliwia, w określonych warunkach, aż do 92% odzyskania ciepła, co czyni rekuperację systemem wysoko energooszczędnym, a przez to ekologicznym – znacznie bardziej od stosowanej w budynkach tradycyjnych wentylacji grawitacyjnej powodującej duże straty cieplne. Gruntowny wymiennik ciepła montowany jest pod powierzchnią ziemi, co umożliwia zmianę temperatury powietrza nawet przy ekstremalnych temperatur zewnętrznych.
Dom energooszczędny a dom pasywny
Dom energooszczędny to tylko jeden z typów domów ekologicznych. Innym wariantem jest tak zwany dom pasywny. Zasadniczą różnicą między tymi dwoma typami jest ilość zużywanej energii grzewczej, która jest znacznie niższa w wypadku domu pasywnego – nie przekracza 15 kWh na metr kwadratowy w skali roku, co stanowi wartość prawie trzy razy mniejszą od zużycia w domu energooszczędnym. Dom pasywny jest więc jeszcze bardziej oszczędny i ekologiczny. W celu osiągnięcia tak niskiego zapotrzebowania energetycznego, ten typ budynku musi być niezwykle szczelny i dokładnie izolowany. Tylko uszczelnienie i izolacja są w stanie umożliwić ogrzewanie powierzchni mieszkalnej niewielkimi ilościami ciepła i ograniczenie jego stratę spowodowaną przenikaniem na zewnątrz.
Instalacja wentylacyjna w domu ekologicznym
Istotną cechą ekologicznego domu pasywnego jest fakt, że nie stosuje się w nim klasycznej instalacji grzewczej znanej z domów tradycyjnych. Głównym założeniem domu pasywnego jest bowiem ograniczenie zapotrzebowania na ciepło do tego stopnia, by wystarczało samo podgrzanie powietrza wentylacyjnego. Takie rozwiązanie sprawia, że instalacja wentylacyjna przejmuje rolę instalacji grzewczej. W przeciwieństwie do domu tradycyjnego, w którym wentylacja stanowiła aspekt mało istotny, rozwiązywalny poprzez nieszczelność całej konstrukcji, w domu energooszczędnym instalacja wentylacyjna ma ogromne znaczenie. Dom ekologiczny i ekonomiczny to dom szczelny, w którym nie ma miejsca na nieplanowane szczeliny. Wentylacja przebiega wyłącznie przy pomocy rekuperacji, co skutecznie zapobiega utracie energii.
Projektowanie domu energooszczędnego
By dom był prawdziwie energooszczędny, potrzebne jest odpowiednie planowanie już na etapie wstępnego projektu. Domy ekologiczne charakteryzują się prostymi, zwartymi bryłami, a ich dachy są jeno- lub dwuspadowe. Nie występują w nich balkony ani wykusze, które stanowią elementy najtrudniejsze do ocieplenia i uszczelnienia, powodując tym samym dużą utratę ciepła. Strefa dzienna budynku ekologicznego umieszczana jest od strony najbardziej nasłonecznionej, gdzie montuje się jak największe okna umożliwiające duże zyski energetyczne z promieniowania słonecznego. W wypadku zacienionej strony domu polecana jest jak najlepsza izolacja, z tego też powodu ogranicza się lub całkowicie rezygnuje z powierzchni okiennej. W tej strefie z reguły umieszcza się pomieszczenia techniczne, korytarze lub łazienki.
Choć budowa domu energooszczędnego wymaga większych nakładów finansowych od budowy domu tradycyjnego, jest w istocie inwestycją w dom tańszy w utrzymaniu. Zużycie energii w domu ekologicznym jest bowiem nawet do pięciu razy mniejsze, co sprawia, że koszty budowy zwrócą się w postaci znacznie niższych rachunków.
Sprawdź projekty energooszczędnych domów, które przygotowuje AJR Studio z Wrocławia.