lis 30, 2022
Choroba Scheuermanna to schorzenie kręgosłupa, na które cierpi około 4%–8% populacji. Częściej dotyka mężczyzn, a najbardziej narażeni na rozwinięcie się ciężkiej postaci schorzenia są wysocy chłopcy. Czym charakteryzuje się choroba Scheuermanna i w jaki sposób można ją leczyć?
- Czym jest choroba Scheuermanna?
Choroba Scheuermanna, zwana również młodzieńczą kifozą, jest trwałym zniekształceniem kręgosłupa w odcinku piersiowym. W jej przebiegu dochodzi do obumierania tkanki kostnej i chrzęstnej. Rozwija się w okresie dorastania, zwykle pomiędzy 12 a 16 rokiem życia, i prowadzi do zaburzenia rozwoju trzonów kręgowych, a w efekcie do ich deformacji – obniżenia wysokości i degeneracji krawędzi. Kręgi, zamiast przybierać normalny, prostokątny kształt, stają się klinowate. W przebiegu choroby Scheuermanna można wyróżnić trzy fazy: wczesną, czynną i późną.
- Faza wczesna
Faza wczesna choroby Scheuermanna może pojawić się już u dzieci, które ukończyły 9 lat. Charakteryzuje się niewielkim pogłębieniem kifozy piersiowej oraz zniekształceniami klinowatymi kręgów kręgosłupa, widocznymi podczas badania RTG. Wykrywalność schorzenia we wczesnej fazie jest bardzo niska.
- Faza czynna
Faza czynna choroby Scheuermanna przebiera między 11 a 18 rokiem życia. Charakteryzuje się wyraźnym pogłębieniem kifozy piersiowej, bólami kręgosłupa oraz ogólnym osłabieniem i zmęczeniem. Na zdjęciu rentgenowskim widoczne są nieregularne brzegi oraz sklinowacenie trzonów kręgowych, a także guzki Schmorla.
- Faza późna
Faza późna jest ostatnią fazą choroby Scheuermanna. Na tym etapie dochodzi do zakończenia przebudowy tkanki kostnej i utrwalenia zmian strukturalnych, które zaburzają postawę ciała. W fazie późnej występują ponadto zaburzenia równowagi mięśniowej oraz silne bóle pleców. Po kilku latach choroby, powstałe w jej wyniku zniekształcenie kręgosłupa staje się nieodwracalne.
- Objawy choroby Scheuermanna u dorosłych
Choroba Scheuermanna u dorosłych objawia się przede wszystkim:
- deformacją kręgosłupa powodującą pochylenie ciała ku przodowi,
- zaokrągleniem pleców,
- garbem,
- bólem kręgosłupa, który pojawia się między innymi w wyniku długotrwałego pozostawania w pozycji siedzącej lub leżącej.
Do pozostałych objawów tego schorzenia można zaliczyć ponadto:
- ciągłe uczucie zmęczenia,
- zniekształcenie budowy kręgosłupa,
- ograniczenie ruchomości kręgosłupa,
- wysunięcie barków do przodu,
- osłabienie i rozciągnięcie mięśni.
W sytuacji, gdy zniekształcenie ciała wywołane chorobą Scheuermanna jest tak duże, że powoduje deformację klatki piersiowej i ucisk kości kręgosłupa na rdzeń kręgowy, może dojść do zaburzeń oddychania oraz zaburzeń neurologicznych, takich jak drętwienie kończyn i ograniczenie czucia. U wielu osób schorzenie to może przebiegać prawie bezobjawowo, a do jego wykrycia dochodzi przypadkowo, w trakcie badań diagnostycznych innych dolegliwości. U osób dorosłych, u których zmiany degeneracyjne kręgosłupa zostały już utrwalone, choroba Scheuermanna może skutkować wystąpieniem dyskopatii w odcinku piersiowym kręgosłupa.
- Leczenie choroby Scheuermanna
W leczeniu choroby Scheuermanna zalecane są ćwiczenia przywracające ruchomość kręgosłupa, zwiększające jego elastyczność i ogólną sprawność. Celem terapii jest minimalizowanie nieodwracalnych skutków choroby, a więc sklinowacenia trzonów kręgowych. Przy odciążaniu kręgosłupa pomocne są częste zmiany pozycji oraz leżenie na twardym podłożu. W rehabilitacji zalecane są:
- technika MET,
- technika PIR,
- masaż,
- kinesiotaping,
- rozluźnianie mięśniowo-powięziowe,
- ćwiczenia rozciągające mięśnie klatki piersiowej i obręczy barkowej,
- joga,
- pływanie,
- ćwiczenia na piłce.
Ruch ma szczególne znaczenie w leczeniu choroby Scheuermanna, gdyż powstałe w jej przebiegu zmiany zwyrodnieniowe mogą prowadzić do dotkliwych dolegliwości bólowych oraz znaczących ograniczeń mobilności. W sytuacji, gdy na skutek późnego zdiagnozowania schorzenia lub braku właściwej rehabilitacji doszło do zmian zwyrodnieniowych klatki piersiowej i kręgosłupa, leczenie polega zazwyczaj na gorsetowaniu. Jeżeli leczenie zachowawcze nie przynosi oczekiwanych rezultatów lub dochodzi do gwałtownego pogorszenia stanu zdrowia pacjenta, zalecane jest przeprowadzenie operacji. Leczenie operacyjne stosowane jest wyłącznie u osób dorosłych, u których zakończył się już proces kostnienia kręgosłupa, jeżeli w przebiegu choroby wystąpiły objawy neurologiczne.
- Która metoda leczenia choroby Scheuermanna u dorosłych przynosi najlepsze rezultaty?
Najlepsze rezultaty w leczeniu choroby Scheuermanna u osób dorosłych przynosi rehabilitacja. Stosownym zabiegom można się poddać w Centrum Rehabilitacji i Leczenia Kręgosłupa Spine w Gdańsku, które zapewnia indywidualne podejście do pacjenta i oferuje stworzenie planu terapii uwzględniającego jego osobiste potrzeby oraz oczekiwania.